Do 26 sierpnia 2022 r. trwały konsultacje publiczne z zakresu SLIM VAT 3. Na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji, w zakładce Rządowy Proces Legislacyjny, zamieszczony został projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (nr UD411 w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów), do którego można było zgłaszać swoje uwagi.

Nowelizacja w zakresie SLIM VAT 3 dotyczy wprowadzenia rozwiązań takich jak m.in.:

1. Możliwość przekazywania środków pomiędzy rachunkami VAT w ramach grupy VAT – pomiędzy rachunkiem VAT członka grupy VAT a rachunkiem VAT jej przedstawiciela, który jest odpowiedzialny za rozliczenia z organem podatkowym.
   MF wprowadzi w związku z tym nowy tytuł do uznania rachunku VAT, jednocześnie będzie wiązać się to z dodaniem nowego tytułu do obciążenia rachunku VAT. Zmiany w tym zakresie obejmą również odpowiednie przepisy Prawa bankowego.
2. Zmiana regulacji dotyczących nakładania sankcji VAT.
   Przepisy w tym zakresie zostaną znowelizowane poprzez ich dostosowanie do wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie C-935/19, w którym TSUE odniósł się do zgodności polskich regulacji dotyczących dodatkowego zobowiązania podatkowego z prawem unijnym. Zdaniem TSUE, przepisy unijne stoją na przeszkodzie do stosowania obowiązujących w Polsce rozwiązań w zakresie 20% sankcji. Trybunał uznał, iż tryb stosowania sankcji wykracza poza to, co jest niezbędne do realizacji celów polegających na zapewnieniu prawidłowego poboru podatku i zapobieganiu oszustwom podatkowym. TSUE podkreśliło, że sankcja VAT jest stosowana automatycznie, a przepisy nie pozwalają organom podatkowym na jej ustalenie w sposób zindywidualizowany, czyli taki, który pozwoli na dostosowanie sankcji do okoliczności danej sprawy. Wobec powyższego, MF uznało za konieczną zmianę przepisów w tym zakresie, tak by umożliwić „organom podatkowym ustalania sankcji VAT w sposób zindywidualizowany uwzględniający konkretne okoliczności danej sprawy” . W praktyce, nowe przepisy mają przyczynić się do tego, by na gruncie sankcji VAT, podatnicy którzy popełnili błąd nie byli traktowani analogicznie jak podatnicy celowo stosujący oszustwa podatkowe. Wskutek zmian, możliwym będzie, w przypadku uwzględnienia przez organ konkretnych okoliczności sprawy, obniżenie stawki sankcji.
3. Zredukowanie obowiązku wystawiania faktur zaliczkowych związanych z dostawą towarów i świadczeniem usług.
   Nowe regulacje przewidują odejście od obowiązku wystawiania faktur zaliczkowych, w sytuacji, gdy zaliczka trafi do podatnika niedługo przed wykonaniem usługi, czy też sprzedażą towaru. Zaprojektowany w tym celu nowy przepis art. 106b zakłada, że nie będzie obowiązku wystawiania faktury zaliczkowej, jeżeli otrzymanie zaliczki i czynność opodatkowana następują w tym samym miesiącu. Taka konstrukcja przepisów spowoduje, że podatnik będzie mógł ująć zaliczkę wraz z główną częścią zapłaty w jednej fakturze. Udogodnienie to będzie miało charakter fakultatywny, jeżeli zatem podatnik będzie chciał mimo wszystko wystawić fakturę zaliczkową, będzie mógł w dalszym ciągu z takiej możliwości skorzystać. Nowe rozwiązanie nie będzie obejmowało sytuacji, gdy dla wystawienia faktur przewidziano szczególne terminy powstania obowiązku podatkowego, np. usługi budowlane, dostawy książek, czy też dostawy towarów w opakowaniach zwrotnych. W takich sytuacjach wciąż obowiązywała będzie konieczność wystawienia faktury zaliczkowej. Wprowadzenie przedmiotowej regulacji do przepisów, związane jest z pojawiającymi się już uprzednio interpretacjami indywidualnymi Dyrektora KIS, w których sugerował on, iż zbędne jest wystawianie faktur zaliczkowych w tym samym miesiącu, w którym następuje sprzedaż.
4. Modernizacja reguł przechowywania paragonów.
   W ustawie o VAT pojawią się nowe reguły dotyczące faktur i paragonów dokumentujących sprzedaż z użyciem kasy rejestrującej. Z uwagi na wprowadzanie e-paragonów zmienione zostaną przepisy art. 106h. Jeżeli zatem faktura dotyczyła będzie sprzedaży z użyciem kasy drukującej paragony tradycyjne, wówczas – tak jak ma to miejsce aktualnie – do egzemplarza faktury, pozostającego u podatnika trzeba będzie dołączać paragon dokumentujący daną sprzedaż. W przypadku natomiast paragonów wirtualnych, w dokumentacji podatnik będzie musiał pozostawić numer tego paragonu oraz numer unikatowy kasy rejestrującej. Podatnik, który będzie wystawiał faktury w formie elektronicznej, w dokumentacji powinien pozostawić paragon fiskalny w postaci papierowej dotyczący tej sprzedaży z danymi identyfikującymi tę fakturę. Jeśli zarówno faktura, jak i paragon będą miały postać wirtualną, w dokumentacji trzeba będzie pozostawić numer tego paragonu oraz numer unikatowy kasy rejestrującej.
5. Rezygnacja z formalnego wymogu posiadania faktury dotyczącej wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT) przy odliczaniu podatku naliczonego z tego tytułu.
   W konsekwencji, podatek naliczony i należny z tytułu WNT będą zawsze rozliczane dokładnie w tym samym okresie rozliczeniowym, a VAT od WNT będzie mógł być w pełni neutralny dla podatnika. Zdaniem MF, rozwiązanie to wpłynie na ograniczenie obecnego „kredytowania” budżetu państwa podatkiem VAT przez podatników. Analogiczne rozwiązanie funkcjonuje już w innych krajach członkowskich UE, takich jak: Austria, Niemcy, Portugalia, Grecja, Litwa, Irlandia i Łotwa. W przypadku natomiast Czech, Estonii, Szwecji i Finlandii, nie są wymagane faktury, a inne dokumenty zastępcze, np. umowa z kontrahentem.
6. Składanie korekt deklaracji również poza systemami One Stop Shop (OSS) i Import One Stop Shop (IOSS).
   Aktualnie, polski system formalnie nie przewiduje takiej możliwości, brak bowiem wzoru deklaracji, w której zagraniczny podatnik mógłby dokonać w określonych sytuacjach stosownej korekty. Projekt nowelizacji SLIM VAT 3 zakłada umożliwienie podatnikom, czy też w określonych sytuacjach pośrednikom, złożenie w przypadku transakcji rozliczanych wcześniej w systemie OSS/IOSS korekty deklaracji poza systemem OSS/IOSS. Korekty takie będzie można składać bezpośrednio do Łódzkiego Urzędu Skarbowego. Określony zostanie również elektroniczny wzór deklaracji korygującej.
7. Konsolidacja i ujednolicenie wiążących informacji stawkowych (WIS), wiążących informacji akcyzowych (WIA) oraz wiążących informacji taryfowych (WIT). Zniesienie opłaty należnej od wniosku o wydanie WIS.
   Aktualnie KAS umożliwia uzyskanie wiążących informacji od czterech organów:
   • Dyrektora Izby Administracji Skarbowej we Wrocławiu – właściwego w zakresie spraw WIA (I instancja),
   • Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie – właściwego w zakresie spraw WIP i WIT (I instancja) oraz WIA (II instancja),
   • Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej – właściwego w zakresie spraw WIS (I i II instancja),
   • Szefa KAS – właściwego w zakresie spraw WIP i WIT (II instancja).
8. Uproszczenia procedury uwolnienia się od odpowiedzialności przez osoby trzecie w sytuacji otrzymania płatności na rachunek VAT. 
   Obecnie, uwolnienie się od odpowiedzialności solidarnej przez osoby trzecie możliwe jest przez dokonanie płatności na rachunek VAT dostawcy towarów lub usługodawcy lub poprzez zwrot otrzymanej płatności na rachunek VAT podatnika, od którego otrzymano daną płatność. Nowelizacja polega na dodaniu nowej możliwości uwolnienia się od odpowiedzialności – w sytuacji zmiany jednego faktora na drugiego. Dotychczasowy faktor uwalniałby się od odpowiedzialności poprzez przekazanie kwot VAT bezpośrednio na rachunek VAT nowego faktora. Dostawca nie byłby zatem angażowany w taki proces, co zasadniczo wpłynie na usprawnienie całej procedury.

Zmiany w powyższym zakresie przewiduje projekt ustawy z 4 sierpnia 2022 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, z którego treścią zapoznać można się pod poniższym linkiem:

https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12362752/12901115/12901116/dokument569266.pdf