Reforma ordynacji podatkowej
Wiceminister finansów potwierdził, iż resort prowadzi zaawansowane prace nad kompleksową nowelizacją Ordynacji podatkowej. Nowelizacja będzie, co do zasady, służyła uproszczeniu procedur podatkowych, poprawie relacji na linii podatnik-fiskus oraz doprecyzowaniu przepisów budzących wątpliwości podatników. Nowe regulacje mają objąć wszystkich podatników, a zatem również przedsiębiorców i będą dotyczyły:
- wprowadzenia postępowania uproszczonego – postepowanie miałoby być prowadzone na wniosek podatnika, trwałoby maksymalnie 14 dni i kończyłoby się wydaniem decyzji. Zgodnie z wypowiedzią wiceministra w ramach tego postepowania mogłyby być prowadzone „prostsze sprawy”. Decyzja w postępowaniu uproszczonym wydawana byłaby na podstawie dowodów przedstawionych przez stronę (podatnika), albo na podstawie faktów powszechnie znanych fiskusowi z urzędu lub możliwych do ustalenia, albo gdy przewidywana kwota zobowiązania podatkowego lub straty nie przekraczałaby 5.000 zł;
- podwyższenia kwoty podatku, którą osoby spoza najbliższej rodziny podatnika mogłyby zapłacić za podatnika z 1.000 zł na 5.000 zł;
- umorzenia podatku jeszcze przed terminem jego płatności – aktualnie podatnik musi bowiem czekać z wnioskiem o umorzenie do czasu, aż powstanie zaległość podatkowa;
- zredukowania kompetencji naczelników urzędów skarbowych – planuje się zniesienie kompetencji naczelników urzędów skarbowych do przeprowadzania kontroli podatkowej. Z drugiej natomiast strony rozszerzone miałyby zostać uprawnienia naczelników US w ramach czynności sprawdzających;
- nadpłat i korekt – podatnik nie musiałby składać wniosku o stwierdzenie nadpłaty, w sytuacjach, gdy wynika ona z korekty deklaracji. Aktualnie podatnik musi składać wniosek (najczęściej w formie papierowej) oddzielnie od korekty deklaracji (która składana jest w formie elektronicznej). Dodatkowo, planowane są zmiany dotyczące korygowania deklaracji, polegające na uproszczeniu trybu korygowania deklaracji z urzędu przez organ podatkowy w ramach czynności sprawdzających. Nie będzie już koniecznym doręczanie podatnikowi uwierzytelnionej kopii skorygowanej przez organ podatkowy deklaracji. Pozostanie natomiast obowiązek doręczenia informacji o zmianach wynikających z korekty, zawierającej pouczenie o prawie do wniesienia sprzeciwu;
- blokowania kont – wydłużony miałby zostać czas blokady rachunków – z 72 godzin do 96 godzin. Szef Krajowej Administracji Skarbowej mógłby również żądać wstrzymania określonej czynności, np. przelewu. Ponadto, fiskus miałby możliwość blokowania na podstawie przepisów o systemie teleinformatycznej izby rozliczeniowej (STIR): rachunków oszczędnościowych i oszczędnościowo – rozliczeniowych osoby fizycznej będącej przedsiębiorcą (z wyłączeniem rachunku rodzinnego) oraz – rachunków terminowej lokaty oszczędnościowej, którą założył przedsiębiorca. Aktualnie blokowane mogą być wyłącznie firmowe rachunki rozliczeniowe, lokaty terminowe, rachunki członka spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej oraz rachunki VAT (art. 119zg pkt 5 Ordynacji podatkowej);
- ubiegania się o zwrot nadpłaty podatku w sytuacji, gdy nadpłacił konsument – nadpłaty podatku nie mógłby odzyskać podatnik, który „nie poniósł uszczerbku majątkowego z tytułu zapłaty podatku”. Mowa o sytuacjach, gdy np. przedsiębiorca, sprzedając towar lub świadcząc usługę na rzecz konsumenta, zastosował zbyt wysoką stawkę VAT lub akcyzy, a następnie ubiegałby się o zwrot nadpłaty. W przypadku, gdy sprzedawca nie wykazałby, iż poniósł uszczerbek majątkowy z tytułu zapłaty zawyżonego podatku (gdyż jego ciężar poniósł ostatecznie konsument), to fiskus nie dokonywałby zwrotu – projektowany art. 72 § 3 Ordynacji podatkowej. Rozwiązanie takie istniało w ubiegłorocznej wersji projektu nowelizacji, niewykluczone natomiast, iż MF zrezygnuje z tego pomysłu, kwestia bowiem zwracania przedsiębiorcom zawyżonego VAT na paragonach wydawanych konsumentom, wskutek pytania NSA, skierowana została do TSUE.
- przedawnienia zobowiązania podatkowego – zaplanowano uchylenie art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji, zgodnie z którym termin przedawnienia ulega zawieszeniu, jeżeli wszczęte zostaje postępowanie w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe. Uchylony miałby zostać również art. 70 § 8 Ordynacji, który nie pozwala na przedawnienie zobowiązań zabezpieczonych hipoteką lub zastawem skarbowym. „W miejsce” tych przepisów, wszedłby w życie nowy przepis – art. 70 § 4a Ordynacji, zakładający, iż bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego miałby być przerywany wskutek ustanowienia hipoteki lub zastawu skarbowego. W takiej sytuacji termin biegłby na nowo.